წაბლა (მოთხრობა)

კვირა დღეა.
ჩემს ბარგს ავტომობილის საბარგულში     ვალაგებთ.მერე თვალცრემლიანი დედა მკერდში მიკრავს და წუხს: მთელ ზაფხულს უშენოდ რა მეშველებაო?!
მამას არ უყვარს მსგავსი სცენები და მოჩვენებითი სიბრაზით მანქანას ადგილიდან სძრავს. მე უკან ვიხედები და დედას ხელს ვუქნევ. ის კი მოწყენილი დგას და მეცოდება, მეცოდება და ტირილი მინდება, მაგრამ, მართლა ხომ არ ვიტირებ?! ამიტომ ფანჯრიდან ვიყურები, ვითომ ქალაქს ვათვალიერებ. მალე ქალაქიდან გავდივართ და გრძელი, მომქანცველი გზა იწყება. როდის – როდის ეს გზაც მთავრდება და ჩვენი მანქანა მთებს შემოხვეულ აღმართებს მიუყვება.
აქ ყველაფერი ნაცნობია და გული სიხარულით მევსება.
ჯერ მთის კალთაზე მდგარი მოთეთრო საყდარი ეგებება მზერას და მალე სოფელიც იწყება: გზის პირებში ჩარიგებული კაკლის ხეებითა და მათ ჩრდილებში მოთამაშე ბავშვებით, წნელის ღობიანი ეზოებითა და აივნიანი ოდებით, ახლად ამწვანებული სიმინდის ყანებითა და საძოვრებზე შეფენილი ცხვარ–ძროხით, ღელეებში ჩამდგარი წყლის წისქვილებითა და გემომდიდარი წყაროებით.
ბაბუა, ალბათ, მოუთმენლად გველოდება. მართალია ჩვენ არ შეგვითვლია მოვდივართ თქო, მაგრამ, ვიცი, გული უგრძნობდა და გველოდება. თუმცა, ის ისედაც ყოველდღე გველოდება, რადგან მარტო ცხოვრობს. ბებია არ მახსოვს, მამაჩემს რომ სკოლა დაუმთავრებია, იმ წელს გარდაცვლილა თურმე. მერე მამა ქალაქში წასულა სასწავლებლად, იქვე დაოჯახებულა და სოფელში აღარ მიბრუნებულა. ბაბუას სხვა შვილი არ ჰყავს და მარტო ცხოვრობს, აბა, რა იქნება?! მართალია, ჩემი მშობლები ქალაქში გადმოსვლას ურჩევენ მოხუცს, მაგრამ, ალბათ, უფრო იმიტომ, თავის გასასამართლებელი რომ ჰქონდეთ რამე, თორემ მეც კი მესმის, მოხუცი რომ არსად წამსვლელი არ არის.
როგორც იქნა, ჩვენს სახლსაც ვუახლოვდებით. მანქანიდან გადმოვდივართ, მაგრამ ჭიშკართან ვეება ნაგაზი ყეფით მორბის და მე და მამა ეზოში შესვლას ვერ ვბედავთ. მამას დაძახების რცხვენია: რას იტყვიან მეზობლები, თავის სახლში ვერ შესულაო და ძაღლის დამშვიდებას ცდილობს. მერე ძაღლს აკვირდება და მის ნაყიდ ლეკვს სცნობს, შარშან რომ მამას ქალაქიდან გამოუგზავნა და უკვირს: რამხელა გაზრდილა ეს მამაძაღლიო.
ბაბუა, იქვე, ეზოში თვლებმოხსნილ ურემთან ფუსფუსებს, მაგრამ, თითქოს ვერ გვამჩნევს და თავის საქმეს აგრძელებს, ბოლოს გული აღარ უთმენს და ჭიშკრისკენ მოდის, მამას ხელს ართმევს, მე მკერდში მიკრავს, ჰაერში მაბურთავებს და მხარზე მისვამს.
ბაბუას იმხელა მხრები აქვს, ორი ჩემნაირი ერთზეც თავისუფლად დაეტევა. ჰო, კიდევ, ძალიან ლურჯი, კეთილი თვალების, კეხიანი ცხვირისა და გრძელი, თეთრი წვერ-ულვაშის პატრონია.
მერე ხეჭეჭურის ჩრდილში სუფრა იშლება: მეზობლის ქალს ახლად გამომცხვარი თონის პურები მოაქვს, ბაბუას _ ჭყინტი ყველი, მწვანილი და დოქით ღვინო. პურს მადის აღმძვრელი სუნი ასდის და ყველთან ერთან გემრიელად შევექცევით. თუმცა მამა ქალაქში წასვლას ჩქარობს და ჭიშკრისკენ უჭირავს თვალი.
ბაბუას უნდა _ შვილმა ერთი ღამე მაინც გაათიოს სოფელში, მაგრამ მამა მეორე დღეს სამსახურში ადრე მისვლის აუცილებლობას იმიზეზებს, თორემ გამათავისუფლებენო და ამის გამო ბაბუა ბრაზობს:
_ რად გინდა ისეთი სამსახური, ერთი დაგვიანების გამო თუ გაგათავისუფლეს? ესე იგი არ სჭირდები არავის და შენ რომ ჭკუა გქონდეს, თავად უნდა მოდიოდე იქიდანო. 
მაგრამ მამაჩემი, უკვე, სოფლის გზაზე მიაქროლებს მანქანას და მამამისის სიტყვები აღარ ესმის.
_ ვინ დამწყევლა ასე, ერთი შვილი გყავდეს და შენი არ ესმოდესო, _ ოხრავს მოხუცი და დაკოჟრილი ხელით ქოჩორს მიწეწავს.
ცოტა ხნის შემდეგ ბაბუა მოწყენილობას მამჩნევს და თანატოლების მონახულებას მირჩევს. მეც სხვა რა მინდა და ორღობეში თავქუდმოგლეჯილი გავრბივარ. თავი ქალაქში გაგონილი უცნაური ამბებით მაქვს გატენილი, ჯიბეები _ საღეჭი რეზინებით.
შინ გაოფლილი და მშიერი ვბრუნდები. ჭიშკარს ვაღებ და ვხედავ, ეზოში ვეება, წაბლისფერი ხარი დაიზლაზნება. ამხელა ხარის არსებობას მხოლოდ ზღაპარში თუ წარმოვიდგენდი, თორემ ჩვენს ეზოში თუ ვნახავდი რას ვიფიქრებდი და პირდაღებული შევყურებ. ამ დროს სახლიდან ბაბუა გამოდის, ხართან ქვამარილი მიაქვს და პირუტყვს ჩურჩულით ეფერება.
ვბედავ და ხარს ფრთხილად ვუახლოვდები.
_ მოდი, მოდი, წაბლა უნდა გაგაცნოო, _ მეძახის ბაბუა.
_ წაბლა რატომ ჰქვია? _ ვეკითხები ხარზე.
_ წაბლის ფერია და იმიტომო. _ მპასუხობს მოხუცი.
_ ამხელა ხარი არსად მინახავს, _ ვამბობ მე.
_ აბა, როგორო... _ ამბობს კმაყოფილი ბაბუა, _ ეს არის ჩემი მარჩენალი, ორი ხარის საქმეს აკეთებსო.

მეორე საღამოს ხარი საძოვრიდან არ ბრუნდება. ბაბუას ეს ამბავი არ მოსწონს, ეზოში ბოლთას სცემს და წაბლას ელის. მაგრამ ღამდება და ხარი არ სჩანს.
_ უნდა წავიდეთ და მოვძებნოთო, _ ამბობს მოხუცი, _ შინ შედის, ორლულიან თოფს მხარზე იკიდებს, ჯიბეში ვაზნებს იყრის და მივდივართ. მე ქალაქიდან ჩამოტანილ ფანარს ვანათებ და გზას ადვილად მივიკვლევთ.
მერე საძოვრებს გულდასმით ვათვალიერებთ, მაგრამ ხარი არსად სჩანს.
_ უთუოდ, ტყეში არის შესული ჩვენი წაბლაო, _ ამბობს ბაბუა.
_ ტყეში რატომ უნდა შესულიყო? _ მიკვირს მე.
_ სიცხეში უჭირს საქონელს ბალახობა, ბუზები აწუხებენ, ამიტომ ტყეს აფარებს თავსო.
_ ახლა ხომ სიგრილეა, რატომ არ გამოდის? _ ვეკითხები ისევ.
_ წესით უნდა გამოსულიყოო, _ ჩაფიქრებული ამბობს მოხუცი, _ ამ ღამით ჩვენ წაბლას მპოვნელები არა ვართ და ვიდრე ძლიერ წვიმას დაუშვებდეს, შინ წავიდეთ, იქნებ დაბრუნდეს კიდეც ჩვენი ხარი, თუ არა და დილით მოვძებნოთო.
მერე შინისკენ მივდივართ, მაგრამ გზაში ისეთი წვიმა გვისწრებს თავიდან ფეხებამდე გვასველებს. შინ მისულს ბაბუა ტანსაცმელს მხდის, მონდომებით მამშრალებს და ლოგინში მაწვენს.
_ ჯერ არ მეძინება, _ ვჯიუტობ მე.
_ ახლა არ გამაჯავრო, თორემ მოგცხებ იცოდეო! _ მაფრთხილებს მოხუცი.
_ ბაბუ, მამაჩემს თუ სცემდი, პატარა რომ იყო? _ ვეკითხები უცებ.
_ მამაშენი ახლაც საცემია, მაგრამ ვინ არის პატრონიო?! _ ამბობს ბაბუა და შუქს აქრობს.
ახლა, ალბათ, შუაღამე იქნება, მაგრამ არ მეძინება. ბაბუა ხის ტახტზე წრიალებს და ვიცი არც მას სძინავს.
_ ბაბუ, დილით ხომ მეც წამიყვან წაბლას მოსაძებნად? _ ჩუმი ხმით ვეკითხები მოხუცს.
_ კაცო, შენ კიდევ არ გძინავსო? _ უკვირს ბაბუას.
_ შენ რომ არ გძინავს?
_ მე რას მიყურებ, ბაბუ, ამ ხნის კაცს?! დავბერდი და ძილი აღარ მეკარებაო, _ ოხრავს იგი, _ დაიძინე, თორემ წაბლას მოსაძებნად არ წაგიყვანო, _ ამატებს ცოტა ხნის შემდეგ.
მერე ორივე ჩუმად ვართ.
მერე ქუთუთოები თანდათან მიმძიმდება.
გარეთ წვიმს, წვიმს და შორიდან ჩამესმის წვიმის ჩურჩული.

გამთენიისას რაღაც საშინელი მესიზმრება და სწრაფად მაფხიზლებს, თუმცა მთელი ღამის უძინარი ძილის გაგრძელებას არც ვფიქრობ.
ბაბუა ფეხზე დგას. სწრაფად ვდგები, ქოთანში ადუღებულ რძეს თონის პურთან ერთად მივირთმევ და წასასვლელად მზად ვარ.
მზიანი დილა თენდება.
ჯერ ისევ გრილა.
გზას ჩაყოლებულ ხეებზე წვიმის წვეთები ჰკიდია.
მე და ბაბუა საძოვრებისკენ მივაბიჯებთ.
სველ მინდვრებს მზის პირველი სხივები თანდათან ამშრალებს.
წაბლა ისევ არსად სჩანს.
_ სად უნდა იყოსო, _ წუხს ბაბუა და ხმამაღლა ფიქრობს _ ზაფხულში ნადირი აქეთ ჩამოსვლას ერიდება. . . თუმცა რას გაიგებ ნადირისას... არადა, ჩვენს წაბლას ისე ადვილად მხეცი ვერაფერს დააკლებსო.
_ ვერც მგელი? _ ვეკითხები მე.
_ ვერა, ვერც მგელი, მხოლოდ დათვი თუ შეჰბედავს რამესო, _ ამბობს მოხუცი, _ არადა ამ შუა ზაფხულში დათვს აქეთ რა უნდაო?!
_ იქნებ მოიპარა ვინმემ, _ ვამბობ მე.
_ რა ვიცი... რას გაიგებ კაცისას... მაგრამ ვიდრე არ დარწმუნდები, არ უნდა თქვა ასეთი რამ, სხვა თუ არავინ, ღმერთი გვიწყენსო, _ ამბობს ბაბუა.
_ რატომ... რატომ გვიწყენს? _ მიკვირს მე.
_ კაცს თავის ცოდვებიც ბევრი აქვს, ბაბუ, ჩვენ არ დავაბრალოთ კიდევ ერთიო. 
მე ვერაფერს ვერ ვგებულობ, მაგრამ მოხუცს არაფერს ვეკითხები, რადგან მომწონს, როგორც თავის ტოლს ისე რომ მელაპარაკება და ამაყად მივაბიჯებ.
მერე ტყეში შევდივართ. ბაბუა წინ მიდის, მე უკან მივდევ, ჯერ ისევ სველ ბუჩქნარში მივძვრებით, აღმართებს მივუყვებით, ვისვენებთ, ისევ მივდივართ. უცებ ვჩერდებით, უფრო სწორად, ჯერ ბაბუა ჩერდება და მერე მე. მოხუცი გაფაციცებულია, ერთ ხანს ასე დგას, მერე ხელით მანიშნებს, _ აქ დამელოდეო, _ მხრიდან თოფს იხსნის და დაღმართზე ეშვება.
მე მარტო ვრჩები ტყეში და მეშინია, მეშინია და ბაბუას მივდევ. ის არაფერს მეუბნება, მერე თხილის ბუჩქები მთავრდება და... ვხედავ, ჩვენს ხარს ვხედავ, ჩვენს წაბლას. მას წინ რაღაც ცხოველი უდგას, ჰო, ეს დათვია, დიდი, მურა დათვი. შევყურებ ამ ყველაფერს და თვალებს არ ვუჯერებ. უცებ ვგრძნობ, როგორ მეწვება ქეჩო და როგორ გამირბის თმები ყალყზე. მერე თითქოს ბურანში ვუცქერ, როგორ უვლის მხეცი ჩვენს ხარს ირგვლივ, რათა ხელსაყრელი დრო შეურჩიოს და ბოლო მოუღოს. მაგრამ წაბლა არ ნებდება, ვეება რქებს ძალუმად იქნევს და ბრძოლას განაგრძობს. თუმცა ორივე დაღლილია, ძალიან დაღლილი, ალბათ, მთელი ღამე ბრძოლაში გაატარეს.
მერე ბაბუა ერთ ტყვიას ჰაერში ისვრის. დაფეთებული დათვი მოულოდნელობისაგან შემზარავად ღრიალებს და ჩვენკენ ტრიალდება. ბაბუა მეორე ტყვიასაც ჰაერში ისვრის და მხეცი ჯაგნარში ღმუილით შერბის, შერბის და მიაქვს ქვა და ღორღი.
წაბლა მეტყველი, ცრემლით სავსე მელნისფერი თვალებით შემოგვყურებს და ვეება ტანი უცახცახებს.
ვგრძნობ, რაღაც უცნაური ხდება და ვიძაბები.
_ რაღაცის თქმა უნდაო, _ ჩურჩულებს გაფითრებლი ბაბუა.
უცებ ხარს მუხლები ეკეცება და მიწაზე მთელი ძალით ენარცხება.
გახევებული მოხუცი ნელა უახლოვდება და დაჰყურებს, მას სიცოცხლის ნიშან-წყალი აღარ ეტყობა, ეს არის მხოლოდ, ფეხებს უცნაურად ატოკებს და წაბლისფერ სხეულზე მსხდარი კუნთები უთამაშებს.
ბაბუა მუხლებზე ეშვება, ხელის კანკალით ეფერება მარჩენალს, ცრემლიან თვალებს უკოცნის და ჩურჩულებს:
_ გული გაუსკდა, დამინახა და სიხარულით გაუსკდა გული.