დონა დენისოს იადონები

დონა დენისოს იადონები 

#ლექსები

ამას წინათ რაღაც ლექსი დავდე და კომენტარში ვიღაცამ დამიწერა, ჩვენც ვკითხულობთ წიგნებს და ვიცით ეს ამბავი, უბრალოდ, გაგილექსიათ და დიდი რამე გგონიათო.
ის არამკითხე ცხადია, წავშალე და იქვე მოვაბლოკე.
  თქვენ კი მეგობრებო, ვფიქრობ, შეხსენებაც არ გჭირდებათ, რომ
გალექსვა ანუ ლექსის ფორმა/ უფორმობაში ტექსტის წარმატებით გადაყვანა - უკვე დიდი  შემოქმედებითი საქმეა, თვით რუსთველი დამემოწმება:

“ესე ამბავი სპარსული, ქართულად ნათარგმანები,
ვით მარგალიტი ობოლი, ხელის-ხელ საგოგმანები,
ვპოვე და ლექსად გარდავთქვი, საქმე ვქმენ საჭოჭმანები”

????აქ  ამ სმაილზე  - ძალიან გაიცინეთ, და არანაკლები - წინ გელოდებათ, ამჯერად მე და გურამიშვილმა ვთქვით -

“მე რუსთველსა ლექსს არ უდრი, ვით მარგალიტს - ჩალის ძირსა;
მაგრამ მიმროთიც კეკლუცნი ტურფად მოიკაზმენ პირსა;
ოდეს მაშვრალს მოსწყურდების, მაშინ წყალი ღვინოდ ღირსა,
დრო მოვა, რომ გატკბილდების, ხილად სშჭამენ პანტის ჩირსა.
” ????????????
      და ესეც არ იყოს, არ დამიწერია ლექსი, სადაც პირველწყაროს უბრალოდ, ვლექსავ, შეიძლება რაიმე ავიღო მოდელად ან ინსპირაციის წყაროდ.
  რაც შეეხება ამ ლექსს, გამოვიყენე ესპანური მოთხრობა, რომელიც, რასაკვირველია, გადავამუშავე.

ნინო დარბაისელი

დონა დენისოს*  იადონები
(ციკლიდან: “დილისპირული”)

1.

ნეტა მცოდნოდა ამაღამდელ პაემანზე
მოდარაჯედ ვინ მოგყვებოდა.
ჩემს ბებერ ვირსაც ბანგი ვასვი, გამოვეპარე,
ხვალ შუადღემდე იხვრინებს და მშვიდად ეგდება,
ეს კი,
ეს შენი მეგობარი, ეს - ტრუბადური,
რომ არ ჰყოლია  ქვეყნად ბადალი,
შუაღამის თავშექცევისას ყოველწამიერ  გარედან რომ გვეხმიანება:
“მზე იწვერება და სხივები მთებს ედინება.
ამღერებულან ბაღნარებში იადონები.

იადონები,
დონები და იადონებიიი” -
- რაც ნიშნავს, თავზე გათენდებათ,
საიდანღაც საფრთხე მოდისო,
ეს - ალერსი და განცხრომა რომ არ დაგვაცალა,
იცი, ვინ არის?
ვინ არის, მეთქი,
იცი - მეთქი?!
მაგრამ  დაღლილმა თავი  უკვე ძილს მიანებე.
დე, ნურავინ  განსჯის  დაძინებულ ადამიანებს!

2.

როგორ მოუხდა დაკაცება!
ამ გულში გამკრა და  მუცლის გავლით ფეხებამდე - მთელ სხეულში დამიარა, თორემ შეხედვით -ვერც კი ვიცანი.
ბიბილოს ნაზად  რომ მიკბენდნენ მსხვილმარგალიტად ჩაწყობილი  მისი კბილები
და მხურვალე მისი  ტუჩები,
ჭიპის ღრმულში რომ მეწაფებოდა და ჩურჩულებდა,
ჩემი ფიალა ეს არისო, ამის ქვემოთ კი
ხელის ხლება არ იქნებაო.
ჩემი ზღაპრული ფერია ხარო
და  მიწოდებდა “ესტერელოს”.*
თითები - გრძელი, ნაზი და თანაც ღონიერი, წამოზრდილ ბორცვებს
ღარშუა რომ ჩამაყოლებდა,
ჩემი ხეობა აქ არისო,
ხმაც - ღონიერი, თან რაკრაკა და სევდიანი, თითქოს დაექცა ნელსაცხებლის ფლაკონი  მთვარეს  ათასნაირი არომატით შეზავებული.

განა ასეთი მარმაშიანი ქვეშაგები გვეფინა მაშინ,
მინდვრის მყუდროში, სადაც მდინარე ედინებოდა,
იმის ნაპირზე,
იქ, მოფარებულ ყვავილნარში გვქონდა ჩვენი  ნედლი საწოლი.

3.
აი, ცხოვრება!
მე  - სათნოებით და სიქველით სახელგანთქმული ვარ ქალბატონი,
ცნობილ ოსტატთა ამონაქარგი თვალმარგალიტით მაქვს შემკული  შესამოსელი
და იმის შიგნით მოალერსე აბრეშუმი სულ
მაქმანებით გაწყობილია,
ის - სამ ინსტრუმენტს დაეუფლა და
გმირ-რაინდებს ასე დაჰყვება  სასიყვარულო პაემნებზე.
გასამრჯელოსაც არ მოაკლებენ
და ამიტომაც ადგას  იმ ტანზე ახოვანზე
მორგებულად
სატრუბადურო…
არადა, დიდი ბიჭი იყო მეჯინიბისა,
და- ძმები კიდევ ბევრი ჰყავდნენ ჩემოდენები.

ჩვენ კი  მივყრიდით აქეთ- იქით,
რაც კი გვემოსა,
მერე შიშვლები,
მდინარეში  ფერად-ფერად კენჭებს ვისროდით.

და საერთოდაც,
ვისთან წევს ქალი და რის გამო, ქვეყანამ იცის,
ხოლო სურვილი მაინც ვისკენ მიეზიდება,
იცის მხოლოდ მისმა სიზმარმა.
იყუჩე-მეთქი, ტრუბადურო,
ხმათაფლიანო,
იყუჩე გარეთ,
დამასვენე, იყუჩე ჩემში,
წადი, წაიღე, გაიყოლე
ამ სიზმრებიდან მზე - სხივმდინარე!
ჩავლილიც იყოს, გასახსენებლად
მაინც ბასრია სიყვარულის ნირი და ნარი.

4.
ვაი, რა ხდება,
რა ხმაურია!
დაშნის ტრიალი,
ფლოქვების ჩქარი თქარა-თქური…
ეს რა ძილქუში დაგეტაკა,
გამოიღვიძე,  დროზე-მეთქი,
რა დროს ძილია, მე მარტომ როგორ  დავძრა კარის მძიმე ურდული,
სარკმლიდან ვხედავ,
თვალღია გდია ტრუბადური,
და ქვაფენილზე სისხლი თავქვე მიედინება.
ხომ გვაფრთხილებდა:

“მზე იწვერება და სხივები მთებს ედინება.
ამღერებულან ბაღნარებში იადონები.

იადონები,
დონები და იადონებიიი”

- - -
*  დენისო - (ესპ). ქალის სახელი - ღვთიური განსჯა.
* ესტერელო - პროვანსულ ფოლკლორში სიყვარულის ფერია.